TTO - Để trả lại môi trường online trong sạch, theo bạn đọc Lê Tấn Thời (giáo viên Trường THCS Nguyễn Đăng Sơn, Chợ Mới, An Giang), thiết nghĩ, việc giảng dạy đạo đức không gian mạng cho học sinh nên được đưa vào nhà trường trong thời gian sắp tới.
Để trả lại môi trường online trong sạch, việc giảng dạy đạo đức không gian mạng cho học sinh nên sớm đưa vào nhà trường - Ảnh: DUYÊN PHAN
Nhằm góp thêm một góc nhìn, Tuổi Trẻ Online giới thiệu ý kiến này gởi đến chuyên mục
Bạn đọc làm báo.
Bạn đang xem: Đạo đức trên internet là gì
Thời gian qua, nhiều người bị vạ lây với những gì phát ngôn, ứng xử trên mạng Internet thiếu căn cứ và gây tổn thương cho người khác, cho thấy đạo đức không gian mạng cần được tôn trọng.
Khi giao tiếp trong thế giới phẳng ngày càng thể hiện văn hóa giao tiếp, thì tinh thần thượng tôn pháp luật và đạo đức trên mạng xã hội cần được đề cao hơn.
Trên không gian mạng, cần biết cách áp dụng hành vi đạo đức khi thiết kế giải pháp, hợp tác và giao tiếp với người khác thông qua những ứng xử và hoạt động của chính người sử dụng Internet.
Cách thức chia sẻ và phản hồi thông tin, thời gian và thái độ giao tiếp đó là những gì cơ bản nhất học sinh cần được tiếp cận. Internet là môi trường mà mọi người có thể chia sẻ mọi thứ họ muốn, nhưng nên biết giới hạn bởi những tác động lên chính mình và bạn bè.
Tin tốt có thể khiến mọi người trở nên tích cực, nhưng tin xấu có thể khiến họ trở nên tiêu cực trong cuộc sống. Ở góc độ riêng tư, nếu kẻ xấu lợi dụng thông tin cá nhân để gây bất lợi cho chúng ta thì thật là nguy hiểm.
Những vụ trộm cắp xảy ra khi cả nhà đang đi du lịch xuất phát từ những tấm ảnh cùng vị trí định vị được đăng tải trên Zalo, Facebook là một minh chứng thực tế từ việc chia sẻ thông tin không đúng lúc. Thời gian giao tiếp qua mạng cũng quan trọng không kém cách thức giao tiếp.
Không ai đáng trách với các tin nhắn hoặc cuộc gọi SOS vì người nhận sẵn sàng tiếp cận những thông tin mới nhất. Ngược lại, thật là đắng lòng khi nhận được cuộc gọi hoặc tin nhắn vô bổ vào lúc nửa đêm!
Thái độ thể hiện trên không gian mạng là một tiêu chí mà những người trẻ cần nên quan tâm và học hỏi để giao tiếp thuận lợi và lịch sự.
Xem thêm: Giáo Hội Chính Thống Nga - Kêu Gọi 'Thánh Chiến'
Chẳng hạn như sử dụng ngôn từ thân thiện dành cho những người cùng độ tuổi và trang trọng với những người lớn tuổi, cách thức chia sẻ thông tin có tính cách xây dựng và lan tỏa năng lượng tích cực trong môi trường không gian ảo…
Internet có nhiều lợi ích, từ việc kết nối mọi người, tiếp nhận nhiều ý kiến hay nhận định khác nhau thông qua việc chia sẻ thông tin. Tuy nhiên, một số hoạt động trong các nền tảng này có thể gây hại khi hành vi đó trở nên phi đạo đức.
Các công dân kỹ thuật số có đạo đức nên tư vấn lời khuyên và các giao thức xã hội cho hành vi trực tuyến để đảm bảo truyền thông xã hội mang tính toàn diện và đại diện cho tất cả người dùng.
Quan điểm đạo đức tạo ra một lăng kính đương đại để người dùng Internet đánh giá các giải pháp mà công dân kỹ thuật số tạo ra, cũng như các tác động tích cực và tiêu cực cho chính họ và những người khác.
Những nền tảng đầu tiên khởi nguồn từ nhà trường thông qua những hoạt động học tập, trải nghiệm sẽ giúp học sinh thẩm thấu dần đạo đức không gian mạng.
Để trở thành những công dân số thông minh và mang lại hiệu ứng tích cực không chỉ cho môi trường trực tuyến mà còn lan tỏa đến cuộc sống đời thường, thìviệc giảng dạy đạo đức không gian mạng cho học sinh trong nhà trường là cần thiết.
Trước thực trạng ngày càng có nhiều cá nhân lên mạng mạt sát mắng mỏ, chê bai, có hành vi lệch chuẩn..., theo bạn cần làm gì để trả lại môi trường trong sạch?
Hùa nhau "chửi" người khác trên mạng xã hội: Chúng ta đang bất lực và giả tạo?TTO - Theo bạn đọc Khánh Hưng, nếu không dừng lại, chúng ta sẽ ngày càng bị cuốn theo dòng xoáy hùa nhau chửi người khác trên mạng xã hội. Lúc đó, hễ mỗi lần lên mạng xã hội, chúng ta lại chực chờ chuyện người khác sai lầm để chửi mắng cho hả dạ.
Sự phát triển nhanh chóng của mạng xã hội (MXH) mở ra một không gian, thế giới mới trên môi trường số với nhiều cơ hội và thử thách.
Song song với sự tử tế được lan truyền trên MXH thì còn nhiều điều ứng xử không phù hợp như những lời nói thiếu kiểm soát, thông tin bôi nhọ người khác... Nhằm hướng tới xây dựng chuẩn mực đạo đức, tạo thói quen tích cực về hành vi ứng xử trên MXH, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) vừa ban hành Bộ quy tắc ứng xử trên MXH. Hiệu quả của bộ quy tắc phụ thuộc phần nhiều vào sự tự giác và trách nhiệm của mỗi người khi tham gia MXH.Trong những ngày cuối tháng 5, hình ảnh một bác sĩ trẻ cạo đi mái tóc của mình trước giờ rời TP Hồ Chí Minh chi viện cho tâm dịch Bắc Giang được chia sẻ trên MXH khiến nhiều người xúc động, thể hiện qua các bình luận: "Hành động của anh thật đáng trân trọng và ngưỡng mộ, cảm ơn anh-thầy thuốc trẻ bằng tất cả tấm lòng", "Cảm ơn những người ở tuyến đầu"... Gần đây, câu chuyện về cuộc sống cơ cực của những công nhân môi trường bị nợ lương được chia sẻ trên MXH cũng thu hút sự quan tâm của cộng đồng. Một số cá nhân đã đứng ra kêu gọi sự giúp đỡ của xã hội để cuộc sống của những công nhân này bớt khó khăn. Đó chỉ là một vài ví dụ trong hàng triệu điều tốt đẹp về sự "tương thân tương ái", về trách nhiệm trước cộng đồng, về sự tử tế được lan tỏa nhờ MXH.
Tuy nhiên, MXH cũng đang là “mảnh đất” để không ít người có hành vi sai trái. Những buổi livestream (phát sóng trực tiếp) quy mô hàng nghìn người theo dõi, thậm chí lên đến hàng triệu lượt xem với đủ bình luận kích động cho thấy đây không còn là câu chuyện chỉ xảy ra trên thế giới ảo mà thực sự tác động đến trật tự, an toàn xã hội.Trong bối cảnh đó, Bộ TT&TT ban hành Bộ quy tắc ứng xử trên MXH là vô cùng cần thiết. Bộ quy tắc áp dụng với 3 nhóm đối tượng, gồm: Cơ quan nhà nước, cán bộ, công viên chức, người lao động cơ quan nhà nước sử dụng MXH; tổ chức, cá nhân khác sử dụng MXH; nhà cung cấp dịch vụ MXH tại Việt Nam. Các nhóm đối tượng phải tuân thủ 4 quy tắc ứng xử chung: Tôn trọng, tuân thủ pháp luật; lành mạnh; an toàn, bảo mật thông tin; trách nhiệm. Mỗi nhóm đối tượng tham gia, sử dụng MXH còn có một số quy tắc riêng cần áp dụng.Chuyên gia truyền thông Nguyễn Đình Thành, người sáng lập Học viện PR Elite nhận định: Bộ quy tắc là bước khởi đầu quan trọng để không gian mạng Việt Nam an toàn và trong sạch hơn. Bộ quy tắc sẽ tác động không chỉ trong khu vực công chức nhà nước mà còn là tiền đề cho các doanh nghiệp điều chỉnh bộ sổ tay văn hóa ứng xử của mình cũng như các cá nhân ngoài xã hội điều chỉnh cách thức mình đang tương tác trên MXH. Với bộ quy tắc này, chúng ta có chuẩn mực văn hóa khi tham gia không gian mạng. Do đó, chúng ta sẽ cùng nhìn chung một hướng và điều chỉnh hành vi, hình thành cách cư xử văn minh. Trong Bộ quy tắc ứng xử trên MXH, Bộ TT&TT cũng khuyến cáo nên sử dụng họ tên thật của cá nhân, tên hiệu thật của tổ chức, cơ quan và đăng ký với nhà cung cấp dịch vụ để xác thực tên hiệu, địa chỉ trang mạng, đầu mối liên lạc khi tham gia, sử dụng MXH. Ngoài những khuyến nghị đưa ra với cá nhân, tổ chức, bộ quy tắc còn hướng dẫn cụ thể về ứng xử của các nhà cung cấp dịch vụ MXH; trong đó yêu cầu họ phải tôn trọng quyền được bảo vệ thông tin của người sử dụng, không thu thập thông tin cá nhân và cung cấp thông tin của người sử dụng dịch vụ cho bên thứ ba khi chưa được phép của chủ thể thông tin. Trước Bộ quy tắc ứng xử trên MXH, nước ta có Luật An ninh mạng quy định khá đầy đủ các hành vi trên không gian mạng. Tuy nhiên, những hành vi lệch chuẩn vẫn tồn tại rất nhiều. Theo quan điểm của ông Nguyễn Đình Thành, muốn xây dựng không gian MXH lành mạnh, 80% thành công đến từ những nỗ lực trong giáo dục. Ông Thành bày tỏ: “Chúng ta cần một quá trình để người dùng thay đổi nhận thức. Khi họ biết những cuộc livestream chỉ để bóc mẽ người khác hay phát ngôn tục tĩu là vô bổ, đáng lên án, họ sẽ không quan tâm đến những điều đó. Cùng với thời gian, người dùng sẽ hiểu biết hơn, đặc biệt là thế hệ trẻ bởi họ sớm được tiếp xúc với môi trường internet và được giáo dục tốt. Bộ quy tắc ứng xử trên MXH nếu được đưa vào trường học sẽ giúp thế hệ sau có cách hành xử văn minh hơn, phân định đúng-sai rõ ràng hơn. Ngoài ra, 20% còn lại đến từ việc xử phạt nghiêm minh những trường hợp vi phạm để làm gương cho công chúng”.Trong khi đó, Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam Vũ Hoàng Liên bày tỏ: “Xử phạt là điều cần thiết nhưng đó sẽ chỉ là cuộc rượt đuổi nếu người dùng không có ý thức về hành động sai trái của mình. Người dùng vẫn chấp nhận nộp phạt hành chính dù mức phạt tăng lên bởi những cuộc livestream với nội dung không lành mạnh, hay những dòng status (trạng thái) câu view trên MXH đem lại cho họ nhiều lợi nhuận và sự nổi tiếng. Chỉ khi họ nhận thức đúng, họ sẽ hành động đúng”. Ông Vũ Hoàng Liên cũng nêu rõ, đối với những hành vi tiêu cực, dù chưa thể xử lý theo pháp luật, sự lên án của cộng đồng chính là sự trừng phạt nặng nề, có tính răn đe nhất. Khi nhà nhà, người người đều sử dụng MXH, những tác động của MXH không còn là ảo nữa mà sẽ hiện hữu trong đời sống thực. Cùng nhau xây dựng một môi trường mạng lành mạnh vì lợi ích quốc gia là trách nhiệm của mỗi công dân.